Sau quá trình phát triển trong hai thế kỉ, xe máy đã trở thành một ngành công nghiệp quan trọng. Sự ra đời của hàng vạn chi tiết công nghệ đã giúp cho việc sáng tạo ra các chiếc xe tốt nhất. Từng bước theo quá trình phát triển của xe máy, kiểu động cơ xe máy dần trở thành yếu tố quan trọng nhất.
Chúng chứng tỏ mốc lịch sử và trở thành biểu tượng về các thương hiệu xe máy. Bạn có biết thế giới hiện nay có bao nhiêu loại động cơ cho xe máy không? Hãy cùng kênh dầu nhớt Fusito khám phá trong bài viết này nhé!
Lựa chọn loại động cơ phù hợp là yếu tố quan trọng khi xây dựng một chiếc môtô tuyệt vời. Vì vậy, phân loại động cơ là bước đầu tiên cần làm khi quyết định lựa chọn xe.
Nếu muốn nói chuyện về xe máy, mọi người cần phải có kiến thức tổng quan về chủ đề này. Hiện tại có khoảng 11 loại động cơ đốt trong được sử dụng trong xe máy, được phân loại theo cách sắp đặt của xi-lanh.
Động cơ xe máy là gì?
Trong tất cả các loại phương tiện, động cơ đóng một vai trò rất quan trọng, đặc biệt là trong các dòng xe máy. Nhà sản xuất sẽ lựa chọn động cơ tốt nhất phù hợp với mỗi dòng xe và mẫu thiết kế mới nhất.
Trong việc phân loại các dòng xe máy, động cơ là một trong những tiêu chí quan trọng nhất. Hiện nay, có rất nhiều dòng xe số phổ biến như Future, Wave, Sirius, Exiter, với động cơ được đặt dưới khung xe và bình xăng. Kết quả là trọng tâm xe được dời về sau hoặc giữa, giúp xe nhẹ nhàng hơn.
Đồng thời, còn có dòng xe tay ga với động cơ được đặt phía sau, cho không gian trước rộng rãi và vành xe nhỏ hơn.
Cuối cùng, có cả dòng xe phân khối lớn với động cơ mạnh mẽ như Naked, Touring, Sport nhằm phục vụ cho anh em mê xe côn tay đi đường trường hoặc khám phá.
Động cơ xi lanh đơn
Động cơ xi lanh đơn là loại động cơ đầu tiên của hệ thống động cơ đốt trong, xuất hiện trên nhiều loại xe máy như xe tay ga, xe 3 bánh, xe tự vận hành và rất phổ biến trên các dòng xe dirt-bike và scooter, đặc biệt là Honda CBR250R. Nó có cấu tạo gồm một xi lanh và buồng đốt, có chức năng chế hòa khí và đốt cháy nhiên liệu để tạo ra công suất.
>>> Tham khảo: Đánh giá chi tiết Động Cơ V Twin
Thiết kế gọn nhẹ, cung cấp mô men xoắn tốt tại vòng tua thấp và dễ áp dụng hệ thống làm mát bằng không khí là ưu điểm của động cơ xi lanh đơn. Nó còn là loại động cơ tiết kiệm chi phí nhất trong 9 loại động cơ mô tô, vận hành xe trở nên dễ dàng hơn vì trọng lượng động cơ rất nhẹ.
Tuy nhiên, nó cũng có nhữc điểm như yêu cầu bánh đà lớn, khó duy trì năng lượng liên tục và tình trạng rung lắc mạnh khi hoạt động. Thay đổi tốc độ cũng khó khăn hơn và không tạo được sự cân bằng trong quá trình hoạt động.
Động cơ 2 xi lanh thẳng hàng
Đây là một loại động cơ có kích thước nhỏ, gọi tắt là động cơ 2 xi lanh song song. Nó được sử dụng trên nhiều dòng xe cổ điển như Triumph, Kawasaki Ninja 300 và Yamaha R25.
Ưu điểm của nó là tạo ra công suất nhanh và sức mạnh vừa phải, phù hợp cho việc sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là rung dễ gây ra rung động cao và khó triệt tiêu hơn.
Động cơ V-twin
V-twin là một loại động cơ xe máy đặc trưng và nổi tiếng nhất, đặc biệt tại Mỹ. Chức năng của hai xi-lanh được sắp xếp theo hình chữ V, động cơ này cung cấp sức mạnh cho nhiều dòng Cruiser tại Mỹ và Nhật Bản. Powerband đầy, mô-men xoắn sức mạnh và âm thanh V-twin làm cho kiến trúc V-twin trở nên quen thuộc trong nhiều thập kỷ.
Tuy nhiên, so với các bộ máy tương đương, V-twin cho ra mức công suất khá thấp. Nhưng bằng mô-men xoắn của nó, V-twin vẫn có thể đạt được tốc độ cao khi cần thiết. Ví dụ, một V-twin từ Ducati được điều chỉnh hiệu suất có thể tạo ra tốc độ cao. Nhà sản xuất Sportbike Ý đã sản xuất và giới thiệu nhiều V-twin với hiệu suất tốt trong nhiều năm, và hiện tại tạo ra một động cơ 205 HP từ chiếc 1299 Panigale.
Động cơ loại này phổ biến trên hầu hết American cruisers và gần như tất cả Ducatis. Nó cũng được gắn trong Moto Guzzis.
Điểm mạnh của nó là nhiều mô-men xoắn, powerband rộng và gọn nhẹ với trọng tâm thấp. Chất giọng của nó là âm thanh V-Twin rất nổi bật. Tuy nhiên, nó có vấn đề về bộ rung, yếu về hệ thống làm mát và tạo ra ít năng lượng so với động cơ 3 hoặc 4 xi-lanh.
Động cơ Boxer 2 xi lanh (Boxer Twin)
Trong khi nhìn vào một chiếc môtô, nếu bạn thấy động cơ Boxer Twin 2 xi-lanh, có khả năng bạn đang nhìn một chiếc BMW. Thiết kế bố trí động cơ độc đáo này là một phần đặc trưng của nhà sản xuất Đức và đã được cải tiến trong phần hơn của thế kỷ. Boxer Twin là một động cơ hoàn toàn cân bằng, mượt mà và có mô-men xoắn lớn, tạo nên một khối thống nhất.
Động cơ này làm cho chiếc BMW GS trở nên phổ biến với khả năng vượt qua địa hình khắc nghiệt nhất trên thế giới. Hai xi-lanh lớn của nó cho phép tạo ra đủ mô-men xoắn để vượt qua bất cứ điều gì, dù cho là trên không. Mặc dù nó có thể không có vẻ ngoài quyến rũ, Boxer Twin của BMW vẫn có những ưu điểm riêng của mình.
Động cơ Boxer là loại động cơ thông dụng trên nhiều xe BMW. Nó có mô-men xoắn lớn, cân bằng hoàn hảo và trọng tâm thấp, tạo ra powerband tuyến tính và năng lượng trơn tru. Nó rất phù hợp với các chiếc mô tô có trục láp. Tuy nhiên, động cơ này có một số nhược điểm như là cồng kềnh và khó sử dụng, góc nghiêng hạn chế, và mô-men xoắn phản ứng khó trong các tình huống góc nghiêng.
Động cơ 3 xi lanh (Triple)
Động cơ Triple là sản phẩm tuyệt vời giữa cả mô-men xoắn kép và dòng bốn máy thẳng hàng. Nó không phải là một trong những loại động cơ phổ biến nhất và có lẽ bị coi thấp bởi một số người dùng. Tuy nhiên, Triple là sản phẩm chủ lực của các dòng Triumph và đang trở thành phổ biến trong các mẫu xe như Yamaha FZ-09.
Triple được khoe với mã lực cao tương đương với bốn máy hay dòng 2 xi-lanh máy lớn. Ngoài ra, động cơ còn có sự cân bằng tuyệt vời và rất hoàn hảo cho mọi hoạt động, từ đi lại trong thị trấn đến đua xe trên đường trường.
Động cơ Triple là một loại động cơ trung gian hoàn hảo giữa mô men xoắn kép và dòng bốn máy thẳng hàng. Nó được sử dụng rộng rãi trên các chiếc Sportbike của Triumph và các mẫu xe thể thao của Yamaha như FZ-09 và FJ-09. Bộ máy 2294cc của Rocket III cũng đã được nâng cấp 3 lần để tăng cường sức mạnh.
Triple được đánh giá cao về cân bằng hoàn hảo của nó với các đặc điểm của Boxer 2 máy và 4 máy thẳng hàng. Nó linh hoạt, hoạt động tốt trong mọi tình huống và có âm thanh ống xả độc đáo. Bộ máy của nó cũng gọn gàng và không có nhiều điểm yếu.
Bốn máy thẳng hàng (Inline-4)
Động cơ Inline-4 từng nổi tiếng với sự kiểu dáng thống nhất và khả năng tăng tốc nhanh. Nó được sản xuất với tính đơn giản và tin cậy cao, đầu tiên xuất hiện trên Honda CB750 vào cuối những năm 1960 và đã trở nên phổ biến với các nhà sản xuất Nhật Bản.
Hiện nay, Inline-4 là động cơ chủ yếu được sử dụng trên hầu hết các Sportbike Nhật Bản và xe đua trên toàn thế giới. Người đi Sportbike ưa chuộng dòng Inline-4 vì năng lượng mạnh mẽ, âm thanh gầm mạnh và khả năng tăng tốc nhanh.
Động cơ Inline-4 được thấy trên hầu hết các Sportbike với ưu tiên cho các nhà sản xuất tại Nhật Bản. Nó có kiến trúc đơn giản, phổ biến và cung cấp hiệu suất êm. Động cơ có tốc độ bứt phá nhanh, mã lực lớn trong những vòng quay RPM cao. Tuy nhiên, nó cũng có một số nhược điểm, bao gồm tiếng kêu inh ỏi khi mở tốc, mô-men xoắn không mạnh mẽ và hơi quá khổ.
Động cơ bốn xi lanh chữ V (V-4)
Với động cơ ba xi-lanh là nền tảng giữa động cơ hai xi-lanh và bốn xi-lanh, một loại động cơ khác là V-4 cung cấp một tùy chọn đầu tư tốt hơn. V-4 sẽ chiếm phần giữa tổng chi phí sản xuất so với các thiết kế khác. Do đó, chỉ các OEM sử dụng V-4 cho các máy đòi hỏi tốc độ và mức sức mạnh cao nhất.
Với những máy được trang bị V-4, sẽ cung cấp sức mạnh hoàn hảo, hiệu suất cao và kích thước nhỏ. Điểm nổi bật nhất của V-4 chính là âm thanh độc đáo, gầm gừ đặc trưng, gần giống nửa động cơ V8.
Động cơ V4 thường được sử dụng trên các mẫu xe thể thao và du lịch cao cấp như Honda VFR, Yamaha V-max, Aprilia RSV4, cũng như trên các chiếc xe MotoGP chất lượng cao như Honda RC213V và Ducati Desmosedici.
Động cơ V4 cung cấp một sức mạnh và hiệu suất tuyệt vời, đồng thời còn có dạng máy gọn. Nhưng, việc sản xuất của V4 khá phức tạp và tốn kém, đồng thời còn nặng hơn 4 máy thẳng hàng Inline-4. Âm thanh của V4 lại rất đặc trưng và đầy kinh ngạc.
Một số loại động cơ đặc biệt khác
Động cơ Flat- 4
Chất lượng cân bằng tốt, mô-men xoắn lớn và trọng tâm thấp được cung cấp bởi kiến trúc Flat-4, với bốn xi-lanh được sắp theo cặp đối nghịch (tương tự như boxer-twins). Điển hình, kiến trúc này được sử dụng cho chiếc Honda Gold Wing GL1000. Tuy nhiên, cần chú ý rằng, việc sử dụng kiến trúc này có chi phí không hề rẻ.
Động cơ Flat- 6
Bạn có thể cải thiện năng lượng của Flat-4 bằng cách thêm hai xi-lanh, tạo ra Flat-6. Flat-6 được sử dụng trong chiếc GL1800 Gold Wing lớn và được coi là hoàn hảo cho một chiếc xe du lịch. Nó cung cấp mô-men xoắn tuyệt vời, đáp ứng mã lực và có trọng tâm thấp.
Inline-6 (6 động cơ thẳng hàng)
Inline-6 là một loại động cơ khác thường với sự bất thường về số lượng cylinder. Hầu hết các chiếc xe máy không sử dụng loại này, ngoại trừ trường hợp nhà sản xuất muốn trình bày sự tài năng của họ trong lĩnh vực kỹ thuật hoặc cho biết rằng chủ sở hữu xe của họ đặc biệt tự hào.
Honda CBX là một trong những chiếc xe đã sử dụng loại động cơ này và được coi là biểu tượng của nó. Kawasaki Z1300, sản xuất từ năm 1979 đến 1989, cũng trang bị động cơ Inline-6 lớn hơn.
Oval-Piston V-4
Động cơ Oval-Piston V-4 là một trong những kiểu động cơ ít được sản xuất nhất. Nó được áp dụng trong xe đua Honda NR, một chiếc xe đắt tiền được sản xuất bởi Honda trong những năm 1980. Tới nay, động cơ này vẫn được coi là một tác phẩm của kỹ thuật.
Kỹ sư của Honda sử dụng quy tắc Grand Prix để tạo ra một động cơ V-8a ảo với bốn xi-lanh hình bầu dục, mỗi xi-lanh có hai thanh nối và 8 van. Động cơ này không đạt được thành công trên đường đua, nhưng vẫn đáng để xem và sưu tầm.
Lưu ý khi bảo dưỡng động cơ xe máy
Tại Việt Nam, các nhà sản xuất xe máy khuyến cáo việc bảo dưỡng xe định kỳ mỗi 4 tháng do điều kiện đường bụi và thời tiết khắc nghiệt.
Thay nhớt bôi trơn cho động cơ xe máy
Thay nhớt, dầu trong xe máy là quan trọng. Với thời gian, dầu nhớt trong xe sẽ trở nên kém chất lượng, giảm khả năng ma sát. Việc thay dầu phụ thuộc vào một số yếu tố như tình trạng xe mới hay cũ, mức độ sử dụng, tốc độ, môi trường và chất lượng của dầu nhớt đang chạy.
Những yếu tố như thời tiết, môi trường, ô nhiễm không khí trong Việt Nam, khiến các nhà sản xuất khuyến nghị người dùng nên thay dầu nhớt cho xe máy sau mỗi 2.000-3.000 km sử dụng. Đồng thời, khi lái xe trên đường bị ngập nước, cũng cần thay nhớt mới để tăng năng suất hoạt động của chiếc xe.
Thay bugi
Để giảm thiểu tình trạng hao mòn và bảo vệ động cơ, bugi cần được kiểm tra và thay mỗi 10.000 km sử dụng. Nếu không, có thể gây ra sự hụt hơi, khó khởi động và tiêu hao nhiều nhiên liệu. Bảo dưỡng bugi định kỳ cũng giúp xe chạy tốt, tăng tốc mạnh mẽ hơn, và giảm vấn đề tiêu hao xăng.
Thay lọc gió
Lọc gió bẩn có thể làm cho việc chạy của xe trở nên yếu, dẫn đến việc không hiệu quả trong việc đốt cháy nhiên liệu và tăng chi phí cho xăng dầu. Vì vậy, việc bảo dưỡng lọc gió theo hướng dẫn của nhà sản xuất nên được thực hiện thường xuyên.
FAQ – Một số câu hỏi thường gặp
Tôi có thể sử dụng những loại động cơ xe máy nào?
Bạn có thể sử dụng 11 loại động cơ đốt được phân loại theo cách sắp đặt của xi-lanh, bao gồm: động cơ đốt 1 xi-lanh, động cơ 2 xi-lanh, động cơ 4 xi-lanh… tùy theo tài chính và sở thích của bạn.
Liệu tôi cần biết về cách sắp đặt của xi-lanh?
Việc hiểu rõ về cách sắp đặt của xi-lanh có thể giúp bạn chọn được loại động cơ đốt phù hợp với xe máy của mình và nhu cầu sử dụng của bạn.
Liệu số lượng xi-lanh của động cơ đốt có ảnh hưởng đến hiệu suất của xe máy?
Số lượng xi-lanh của động cơ đốt có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của xe máy, bao gồm tốc độ, mô men xoắn và tiêu hao nhiên liệu.
Lời kết
Để trả lời câu hỏi “Động cơ là gì?” và những loại động cơ trên xe máy, hãng dầu nhớt Fusito đã tổng hợp những thông tin để gửi đến các bạn. Nếu bạn muốn biết thêm hoặc có thắc mắc, hãy comment dưới đây. Chúng tôi rất cảm ơn sự quan tâm của bạn đến tin tức trên website của chúng tôi và sẽ tiếp tục cập nhật những thông tin mới nhất cho bạn.
