Khi bạn tìm hiểu về xe ô tô, hoặc đơn giản là đi học lái xe, bạn sẽ bắt gặp một thuật ngữ, đó là: truyền tải. Nhưng, chính xác thì nó có nghĩa là gì?Cách thức truyền tải của các loại hộp số ô tô khác nhau thế nào?
Nói một cách đơn giản, hộp số hay hộp số là một cỗ máy cơ học điều khiển công suất tạo ra từ động cơ / hệ thống truyền lực của xe và truyền nó đến các bánh xe, khi cần thiết. Hiện nay, có rất nhiều loại hộp số ô tô và trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sơ lược về các loại hộp số phổ biến đang được sử dụng rộng rãi hiện nay.
Hộp số tay
Hộp số tay hay bộ chuyển số là một loại hộp số yêu cầu sự can thiệp của người lái để chuyển số. Người lái phải gài ly hợp bằng cách nhấn / bỏ bàn đạp chân và chọn một tỷ số truyền thích hợp bằng cách sử dụng cần chọn số để điều chỉnh mô-men xoắn từ động cơ đến các bánh xe.
Thông thường, ô tô hiện đại đi kèm với hộp số sàn 5 hoặc 6 cấp, tùy thuộc vào dung tích động cơ và phân khúc. Tuy nhiên, những chiếc xe đời trước đi kèm với số tay ba hoặc bốn tốc độ, trong khi cũng có những trường hợp sử dụng số tay bảy tốc độ. Tốc độ cho biết tỷ số truyền.
Thông thường, hộp số tay cho phép chọn bất kỳ tỷ số truyền nào tại một thời điểm nhất định, nhưng hộp số tay tuần tự chỉ cho phép chuyển đến tỷ số cao hơn hoặc thấp hơn tiếp theo. Cần số thường được gắn trên sàn, nhưng một số xe cũng có bộ chọn số gắn trên cột hoặc gắn trên bảng điều khiển (trên bảng điều khiển).
Vì những hộp số này là tốt nhất, nói về mặt cơ học, trong số bốn loại hộp số, hơn nữa, chúng thường có tuổi thọ cao hơn so với các hộp số khác của ô tô. Hơn nữa, họ thường xuyên cung cấp khả năng tiết kiệm nhiên liệu hàng đầu và các loại xe hộp số tay thường rẻ hơn một chút. Một số tài xế thực sự đánh giá cao việc lái xe cho họ hơn.
Trong mọi trường hợp, nó vẫn cung cấp khả năng vận hành vượt trội hơn hầu hết các số tự động và cho mọi mục đích. Và tiết kiệm nhiên liệu có thể là một câu chuyện so sánh, khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn hẳn so với các loại hộp số còn lại.
Sử dụng nhớt gì cho Hộp số tay?
Chính vì cấu tạo và cách thức hoạt động là khác nhau hoàn toàn, nên những loại hộp số cũng có nhớt bôi trơn riêng tương ứng. Ở kiểu hộp số tay này, chúng tôi khuyên các bạn sử dụng Fusito Super Hypoid Gear Oil 80W-90. Đây là loại nhớt được thiết kế đặc trưng chuyên dùng cho cầu truyền động, hộp số của các xe: con, xe thương mại sử dụng số sàn, xe đầu kéo, container, xe tải hạng nặng, xe tải nhẹ, xe xúc, ủi, các thiết bị khai khoáng, xe máy công trình…
Hộp số tự động
Hộp số tự động, như tên gọi, là hộp số tự chuyển số, có nghĩa là người lái xe không cần sang số bằng tay. Trong trường hợp này, bộ biến mô có khả năng nhân mô men ngay cả khi tốc độ quay đầu ra thấp. Điều này được thực hiện bằng cách làm lệch dòng chất lỏng từ tuabin ra khỏi stato, trong khi nó được khóa với ly hợp một chiều.
Không giống như khớp nối chất lỏng thông thường, không có khả năng nhân đầu ra mô-men xoắn, bộ biến mô có stato, làm thay đổi đặc tính truyền động trong quá trình trượt cao để tạo ra mô-men xoắn tăng lên. Hộp số biến mô được ứng dụng trong các động cơ công suất lớn tạo ra mô men xoắn cao hơn. Các hộp số này được chế tạo tốt hơn và ít bị hỏng hóc hơn.
Mặc dù hoạt động hậu trường rất phức tạp, tất cả những gì người lái xe phải làm là chọn từ các lựa chọn P-R-N-D-L phổ biến trên từng mức của hộp số, việc còn lại sẽ được điều khiển bởi máy tính của xe.
Sử dụng nhớt gì cho Hộp số tự động?
Đặc trung của hộp số tự động sẽ yêu cầu nhớt có độ nhớt thấp, tuy nhiên vẫn phải đảm báo tính năng bôi trơn. Chính vậy chúng tôi khuyến nghị các bạn sử dụng FUSITO ATF WS. Dầu hộp số tự động FUSITO ATF WS là chất lỏng truyền động có độ nhớt thấp được sản xuất dựa trên công nghệ đặc biệt kết hợp với dầu gốc tổng hợp toàn phần và phụ gia được tuyển chọn với chất lượng tuyệt hảo. Sản phẩm có đặc tính chống sốc, chống rung tuyệt vời và tuân thủ các tiêu chuẩn, yêu cầu quốc tế: WS(World Standard), TOYOTA, AISIN WARNER, GM… cho chất lỏng truyền động loại ATF WS.
CVT – Truyền động liên tục biến thiên
Hộp số vô cấp CVT hay hộp số biến thiên liên tục (CVT), còn được gọi là hộp số ròng rọc hoặc hộp số vô cấp, là một hộp số tự động biến đổi liên tục thông qua một loạt các tỷ số truyền liên tục. Hầu như, CVT có tỷ số truyền vô hạn có thể được thay đổi liên tục khi đang di chuyển để mang lại trải nghiệm lái liền mạch.
Không giống như các hộp số tự động khác, hộp số CVT không phụ thuộc vào mô-men xoắn và sử dụng tỷ số truyền vô hạn của nó để truyền sức mạnh đến các bánh xe. Một hộp số biến thiên liên tục sử dụng bốn ròng rọc (hình nón) trong cấu tạo của nó được nối với nhau bằng đai cao su và treo trên hai trục song song. Những hình nón này di chuyển lên hoặc xuống và các trục di chuyển gần hoặc xa nhau để tạo ra tỷ lệ vô hạn.
CVT hiện đại đi kèm với các bước được xác định trước (ví dụ: sáu bước hoặc bảy bước) để kiểm soát chuyển động của trục và ròng rọc nhằm mang lại khả năng kiểm soát tốt hơn cho người lái và cung cấp khả năng phân phối năng lượng trơn tru.
Hiểu nhanh hơn, CVT sử dụng một hệ thống dây đai và ròng rọc để tạo ra một tỷ lệ mở rộng vô hạn. Máy tính của ô tô chọn cách điều chỉnh các ròng rọc sẽ giúp tạo ra tỷ lệ lý tưởng cho hoàn cảnh lái xe cụ thể. Điều này làm nên lợi thế thiết yếu của CVT: tiết kiệm nhiên liệu. Không có loại truyền động nào khác có thể cung cấp nhiều MPG hơn CVT cho đến thời điểm hiện tại.
Hộp số bán tự động và ly hợp kép
Hộp số DCT hay hộp số ly hợp kép là một loại hộp số tự động sử dụng hai ly hợp riêng biệt, mỗi ly hợp cho một bộ tỷ số truyền lẻ và chẵn. Bộ ly hợp bên ngoài lớn hơn dẫn động các bánh răng số chẵn, trong khi bộ ly hợp bên trong nhỏ hơn dẫn động các bánh răng số lẻ.
Vì một trong hai tỷ số truyền thay thế này (lẻ và chẵn) có thể được chọn trước khi đang được điều khiển ở bất kỳ số nào, mà không làm gián đoạn việc phân phối mô-men xoắn đến các bánh xe, DCT là loại hộp số ô tô chuyển động nhanh nhất trên đường. DCT chủ yếu có hai loại – ly hợp nhiều tấm ướt hoặc ly hợp một tấm khô.
Chính vì sự ưu việt này mà những hộp số này chủ yếu được tìm thấy trên xe đua và xe thể thao cao cấp, do đó giá thành của chúng khá đắt đỏ. Thêm nữa, quá trình bảo trì bảo dưỡng cũng cần tiến hành thường xuyên hơn thì mới có thể đạt khả năng truyền động tốt nhất.
DCT ly hợp ướt, sử dụng dầu để làm mát, được thiết kế cho động cơ phát triển công suất mô-men xoắn cao 350Nm trở lên. DCT ly hợp khô phù hợp với các động cơ nhỏ hơn tạo ra công suất mô-men xoắn thấp hơn lên đến 250Nm. Tuy nhiên, DCT ly hợp khô tiết kiệm nhiên liệu hơn vì không có tổn thất do bơm chất lỏng.
Hộp số AMT
Nói một cách đơn giản, AMT là một hộp số tay tự động, còn được gọi là hộp số tự động sang số. Nó không có gì khác ngoài hộp số sàn với bộ truyền động được điều khiển bằng thủy lực hoặc điện tử, tự động sang số. Việc chuyển số phụ thuộc vào đầu vào của bướm ga và tốc độ của xe.
AMT có giá cả phải chăng hơn nhiều so với hộp số tự động thông thường. Những hộp số này được phát triển để mang lại sự tiện lợi khi lái xe và không thực sự tập trung vào việc tạo ra niềm vui khi lái xe. Và đó chính xác là lý do tại sao AMT phản ứng chậm với đầu vào của bướm ga và tạo ra một cái gật đầu rõ rệt khi xe được điều khiển bằng chân nặng. Điều đó nói rằng, một ưu điểm của AMT là chúng tiết kiệm nhiên liệu.
Lời kết
Qua bài viết này, hy vọng chúng tôi sẽ giúp các bạn hiểu qua một số loại hộp số được sử dụng trên ô tô hiện nay. Mỗi loại đều có ưu nhược điểm của riêng mình, do vậy các bạn nên nắm vững nhằm biết được cách thức sử dụng, bảo trì bảo dưỡng sao cho hộp số được bền nhất. Fusito chúc các bạn lái xe an toàn.